‘Het NGB loopt voorop met duurzaamheid’

Al voordat Jasper Langezaal in het NGB-bestuur kwam, maakte hij zich sterk voor duurzaamheid en de rol van de jurist daarin. In 2017 stond hij aan de wieg van het eerste NGB-duurzaamheidscongres. Volgende maand neemt Jasper na zes jaar afscheid als bestuurslid.

In september 2017 organiseerde het NGB het eerste duurzaamheids­congres, met als titel ‘De bedrijfsjurist in de transitie naar duurzaam’. Een jaar eerder raakte Jasper Langezaal tijdens een bijeenkomst voor NGB-sectiebestuurders aan de praat met Renske van Ekdom. Zij zat toen in de sectie Omgevingsrecht & sustainability, en Jasper in de sectie Advocaat in dienstbetrekking. Jasper en Renske vonden het tijd om als bedrijfsjurist ‘iets aan duurzaamheid te doen’ en kwamen op het idee een seminar te organiseren. Het NGB-bestuur was enthousiast. Jasper kijkt terug: ‘Zo begon het. Het congres kreeg als thema ‘De bedrijfsjurist in de transitie naar duurzaam’. Een van de sprekers was Roger Cox, de advocaat die voor Urgenda tegen de staat optrad. Vervolgens lanceerde het NGB in 2020 samen met het Onderzoekcentrum Onderneming & Recht van de Radboud Universiteit Nijmegen, OO&R, het initiatief Jurist Doet WAT. Doel is om met de hele juridische sector in Nederland een actieve bijdrage te leveren aan de verduurzaming van de economie en samenleving. Nu, zeven jaar na 2017, komt Cox voor ons spreken op het tweede congres van Jurist Doet WAT in september. Inmiddels hoeven we geen bedrijfsjurist meer uit te leggen waarom duurzaamheid of ESG belangrijk is.’

‘Verduurzaming van economie en samenleving heeft al lang mijn belangstelling. In 2016 maakte Siemens deel uit van TransitieCoalitie die onder meer pleitte voor een Klimaatwet en voor integraal energietransitie beleid via één minister voor economie, klimaat en energie. Die wet is er en de minister van EZ is er nu ook voor het klimaat. Met een aantal juristen van de TransitieCoalitie zagen we dat we een duidelijke rol konden pakken. Inmiddels is het elke

jurist duidelijk dat je je op meer moet focussen dan de vraag van de business: mogen we dit of dat, of kan dat juridisch? Je moet oog hebben voor bredere belangen die in allerlei wet- en regelgeving worden geadresseerd. Het onderwerp speelt duidelijk bij

veel bedrijfsjuristen. Er zijn veel cursussen en bijeenkomsten over ESG. Op het NGB-congres over ESG eind 2022 waren bijna 250 leden. ‘Morele ambitie’, het nieuwe boek van Rutger Bregman, sluit hier goed op aan. Daarnaast worden niet alleen overheden, maar ook bedrijven door allerlei organisaties aangesproken op hun verantwoordelijkheden.’

‘We zien een verschuiving van principles en best practices naar wet- en regelgeving, van soft law naar hard law. Zo moeten bedrijven zich gaan houden aan de Corporate Sustainability Reporting Directive, de CRSD, en ook de Corporate Sustainability Due Diligence Directive, de CSDDD, zal een grote impact hebben. Daar zullen bedrijven op moeten anticiperen. Verder zal greenwashing meer en meer aandacht krijgen. Dit blijkt onder meer uit een voorstel van de Europese Commissie voor een richtlijn die greenwashing moet tegengaan. Met het op je website zetten dat je als bedrijf duurzaamheid belangrijk vindt, kom je niet weg. Wat je claimt moet je kunnen onderbouwen. Er zijn al bedrijven op de vingers getikt vanwege misleidende reclame. De gevolgen van al die nieuwe regelgeving zijn natuurlijk niet voor elke bedrijfstak hetzelfde. Een bedrijf dat veel CO2 uitstoot heeft of verdergaand moet verduurzamen heeft met meer regels te maken dan een bedrijf dat maar beperkt uitstoot.’

‘In de toekomst zal duurzaamheid nog een veel grotere rol spelen in het leven van bedrijfsjuristen. In 2030 moet de uitstoot van broeikasgassen met 55% verminderd zijn ten opzichte van 1990. Hiervoor heeft de Europese Commissie sinds juli 2021 een pakket maatregelen gepubliceerd, dat inmiddels op de meeste terreinen tot aangescherpte en nieuwe wet- en regelgeving heeft geleid. Een ander onderwerp dat steeds belangrijker wordt voor bedrijfsjuristen: digitalisering. Ik geloof zeker niet dat juristen overbodig worden door AI. Wel wordt steeds meer uitvoerend werk door allerlei tools overgenomen, waardoor je als jurist meer op strategisch niveau kan gaan werken. Ook op het digitaliseringvlak komt er veel nieuwe of aangescherpte wet- en regelgeving aan. Het is belangrijk dat we als bedrijfsjuristen met elkaar praten over deze nieuwe regels en ontwikkelingen, zodat we van elkaar kunnen leren. Voor digitalisering doen we dat binnen het NGB met de Sectie digitalisering. Voor duurzaamheid met Jurist Doet WAT. Als je kijkt hoe lang het NGB al bezig is met duurzaamheid kun je wel zeggen dat het NGB daarmee voorop loopt.’